από uprisingradio.org |
Αν κανείς κοιτάξει τις τελευταίες δύο αναρτήσεις θα μπορούσε να θεωρήσει, και πολύ περισσότερο θα έπρεπε, τουλάχιστον υποκριτική την όλη σπουδή περί δικαιοσύνης. Αλήθεια, πως μπορεί να γίνεται έστω και λόγος για δικαιοσύνη σε έναν κόσμο όπου η αδικία είναι συστατικό του στοιχείο; Σε έναν κόσμο όπου η αδικία είναι δομική; Σε έναν κόσμο που δεν θα μπορούσε - πολύ περισσότερο - ούτε για μια στιγμή να υπάρξει αν αυτή η αδικία δεν οργανώνονταν, αν δεν θεσμοποιούνταν κι αν δεν υπήρχαν μηχανισμοί ολόκληροι και στρατιές γενιτσάρων για την επιβολή της καθημερινώς και αδιαλείπτως; Πόσο θα μπορούσαν να διατηρήσουν το απατηλό μεγαλείο τους οι βίλες και τα μέγαρα και οι μαρίνες με τα φανταχτερά κότερα αν οι κατέχοντες αυτά δεν φρόντιζαν να προσλαμβάνουν υπαλλήλους τόσο για να τα περιφρουρούν όλα αυτά όσο και για να δικαιολογούν την ύπαρξή τους κι αυτούς που τα περιφρουρούν;
"Η γνώση οργανώνεται ως εξουσία και η εξουσία νομιμοποιείται ως γνώση, η σχέση ωστόσο αποκρύπτεται, γιατί η γνώση δεν θεωρείται εξουσία αλλά αλήθεια".
Η ανθρώπινη κοινωνία στην οποία ζούμε δεν έπεσε από τον ουρανό, σε αντίθεση ίσως με όσα φαντάζονται οι θρησκευόμενοι. Είναι μια κοινωνία με διαδρομή χιλιάδων ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας η επίδραση του παρελθόντος στο εκάστοτε παρόν δεν έπαψε στιγμή να παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το τελευταίο εξελίσσεται. Από την στιγμή κατά την οποία η ανθρώπινη κοινωνία έγινε ικανή - μέσω της συνεργασίας - να παράγει περισσότερα από όσα της χρειάζονται για να επιβιώνει (υπερπροϊόν), η κατανομή αυτού του πλεονάσματος δεν υπήρξε ποτέ ισότιμη. Στην διάρκεια των αιώνων η ανισοκατανομή αυτή διευρύνεται σταθερά.
Το όλο και μεγαλύτερο υπερπροϊόν που παράγεται δε δίνει την δυνατότητα σε αυτούς που το καρπώνονται - αργά αλλά σταθερά - να οργανώνονται, ώστε αυτή η κάρπωση να γίνεται ασφαλέστερα και αποτελεσματικότερα. Δημιουργούνται μηχανισμοί με αυτόν το σκοπό όπως τα ένοπλα σώματα (αστυνομία, στρατός). Όταν η καταστολή από μόνης της καθίσταται αν όχι αδύνατη τουλάχιστον ασύμφορη, οργανώνονται και πιο εκλεπτισμένοι μηχανισμοί, μηχανισμοί επιβολής της συναίνεσης (ιδεολογικοί μηχανισμοί). Με την πάροδο του χρόνου το οικοδόμημα που επικουρεί την στηριζόμενη στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο γίνεται όλο και πιο περίπλοκο, οργανώνεται και στο επίπεδο των ιδεών πιο συστηματικά. Η χρονική διάρκεια της ανθρώπινης ζωής πεπερασμένη και το ίδιο και η δυνατότητά του να κατανοήσει τις συνθήκες που τον ορίζουν, πόσο μάλλον την επίδραση του παρελθόντος πάνω τους.
Η επίδραση του παρελθόντος ανάγεται όλο και περισσότερο σε "αδιαφμισβήτητο φυσικό νόμο" και η πολυπλοκότητα του παρόντος δίνει σε αυτό τον "νόμο" όλο και περισσότερο χροιά θρησκευτικότητας.
Το όλο και μεγαλύτερο υπερπροϊόν που παράγεται δε δίνει την δυνατότητα σε αυτούς που το καρπώνονται - αργά αλλά σταθερά - να οργανώνονται, ώστε αυτή η κάρπωση να γίνεται ασφαλέστερα και αποτελεσματικότερα. Δημιουργούνται μηχανισμοί με αυτόν το σκοπό όπως τα ένοπλα σώματα (αστυνομία, στρατός). Όταν η καταστολή από μόνης της καθίσταται αν όχι αδύνατη τουλάχιστον ασύμφορη, οργανώνονται και πιο εκλεπτισμένοι μηχανισμοί, μηχανισμοί επιβολής της συναίνεσης (ιδεολογικοί μηχανισμοί). Με την πάροδο του χρόνου το οικοδόμημα που επικουρεί την στηριζόμενη στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο γίνεται όλο και πιο περίπλοκο, οργανώνεται και στο επίπεδο των ιδεών πιο συστηματικά. Η χρονική διάρκεια της ανθρώπινης ζωής πεπερασμένη και το ίδιο και η δυνατότητά του να κατανοήσει τις συνθήκες που τον ορίζουν, πόσο μάλλον την επίδραση του παρελθόντος πάνω τους.
Η επίδραση του παρελθόντος ανάγεται όλο και περισσότερο σε "αδιαφμισβήτητο φυσικό νόμο" και η πολυπλοκότητα του παρόντος δίνει σε αυτό τον "νόμο" όλο και περισσότερο χροιά θρησκευτικότητας.
Γιατί να λέμε βίαια τα νερά ενός ποταμού και όχι τις όχθες που τα περιορίζουν;
από slate.com |
Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι πως στην πραγματικότητα πρόκειται για ζήτημα παρατηρητή. Μάλλον διαφορετική θα ήταν η απάντηση κάποιου που έχει συνηθίσει ως κανονικότητα την ρευστότητα του νερού από αυτήν που εκ πρώτοις δίνουν οι άνθρωποι ως πλάσματα της στεριάς. Κάπως ανάλογα είναι τα πράγματα και στο τι θεωρείται δίκαιο και τι άδικο. Γιατί να θεωρείται έγκλημα η ανατίναξη μιας τράπεζας και όχι η ανακεφαλαιοποίησή της; θα μπορούσαμε να επαναδιατυπώσουμε το παραπάνω ερώτημα συνεπώς. Και σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν η απάντηση είναι θέμα του ποιος είναι ο παρατηρητής. Αν και τα πράγματα δεν είναι το ίδιο απλά όπως στην περίπτωση του ποταμού. Σαν ανθρώπινο κατασκεύασμα η τράπεζα εμπεριέχει τον ανθρώπινο παράγοντα στην νοηματοδότησή της περισσότερο από ότι ο ποταμός. Έτσι είναι πιο έντονη η διαμεσολάβηση της ιδεολογίας (του συστήματος εννοιών - λιγότερο η περισσότερο συστηματοποιημένων ανάλογα τον άνθρωπο - που μας προμηυεύουν με την δυνατότητα επεξεργασίας των ακατέργαστων ερεθισμάτων με τα οποία με βομβαρδίζει η πραγματικότητα και τοποθέτησής του σε ένα "πλαίσιο αναφοράς) - πριν από την κρίση που θα εκφέρουμε για αυτήν και όποια πράξη την αφορά - στην ίδια τη νοηματοδότηση της τράπεζας.
Πολύ περισσότερο όμως, επειδή δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο για να εξυπηρετήσει στενά ανάγκες του ανθρώπου, το καθοριστικό λόγο σε ερωτήματα που αφορούν την τράπεζα έχουν τα υλικά συμφέροντα του καθενός που εκφέρει την άποψη (πάντα μέσα από την μεσολάβηση της ιδεολογίας). Σ' αυτό το κρίσιμο επίπεδο έρχονται να επέμβουν οι κατέχοντες το υπερπροϊόν μιας και τα υλικά συμφέροντα δεν μπορούν να τα μεταβάλλουν. Οργανώνουν λοιπόν το σύνολο εννοιών που καθορίζει το τι θεωρείται δίκαιο και τι άδικο. Με μια λέξη, το αστικό δίκαιο. Όποιος δεν το αναγνωρίζει ως τέτοιο, ως δίκιο δηλαδή των αστών, τότε του δίνει μια διάσταση υπερφυσική, το αναγνωρίζει με άλλα λόγια ως φυσικό νόμο ο οποίος δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Χωρίς την αποκαθήλωση αυτού του φυσικού νόμου καμιά κουβέντα περί Δικαιοσύνης δεν μπορεί να γίνει στην πραγματική της διάσταση...
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου